राजस्थानमा डिसेम्बर 13 मा जयपुरको स्टेट क्यान्सर इन्स्टिच्युटमा क्यान्सरबाट पीडित 10 वर्षीय बालकको मृत्यु भएको थियो।
केटाका बुबाले मुसाले काटेपछि रगत बगिरहेको कारण केटाको मृत्यु भएको आरोप लगाएका छन्। अस्पतालमा धेरै मुसाहरू छन् भन्ने उनीहरूको आरोप छ। यी मुसाहरू बिरामीको ओछ्यानमा चढ्छन् र उनीहरूको छोरालाई पनि मुसाले काटेको थियो।
तर अस्पताल प्रशासनले बच्चाको मृत्यु मुसाको दंशबाट भएको कुरा अस्वीकार गरेको छ। बच्चा अन्तिम चरणको क्यान्सरबाट पीडित रहेको र निमोनिया र उच्च रक्तचापका कारण मृत्यु भएको अस्पतालले जनाएको छ।
जयपुरको प्रताप नगरस्थित राज्य क्यान्सर संस्थानको यही अवस्था हो, जहाँ राज्यका विभिन्न भागबाट हरेक दिन सयौँ बिरामीहरू आउँछन्। उत्तर प्रदेशका मूल निवासी यशेन्द्र सिंह विगत तीन वर्षदेखि राजस्थानको भरतपुर जिल्लाको डिगमा बस्दै आएका छन्। उनी उनका एक मात्र छोरा थिए।
"हामीले डिसेम्बर 4 मा अन्सलाई अस्पतालमा भर्ना गर्यौँ। बाल वार्डमा भाँचिएको छत र एसीको छेउबाट धेरै मुसाहरू बाहिर निस्कन्थे। अस्पताल प्रशासनलाई धेरै पटक उजुरी गरे पनि कुनै कारबाही भएन।"
"11 तारिख बिहान 5 बजेतिर मुसाले अन्सको औँला र औँलाको बिचमा काटे। जब मेरी श्रीमतीले कम्बल हटाए, मुसाले भाग्यो, तर औँलाको छेउबाट रगत बगिरहेको थियो। हामीले बच्चाहरूलाई पनि लुगा लगाएका थियौँ। यसपछि उनको स्वास्थ्य बिग्रियो र उनलाई 12 तारिखमा आईसीयूमा भर्ना गरियो, तर 13 तारिखमा उनको मृत्यु भयो।"
अस्पताल प्रशासनले परिवारको आरोप अस्वीकार गरेको छ।
अर्कोतर्फ, अस्पताल प्रशासनले बच्चा अन्तिम चरणको क्यान्सरबाट पीडित रहेको र निमोनिया र उच्च रक्तचापका कारण मृत्यु भएको बताएको छ। स्टेट क्यान्सर इन्स्टिच्युटका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा सन्दीप जुनेजाले बीबीसीलाई भने, 'अन्सको यहाँ धेरै वर्षदेखि उपचार भइरहेको थियो। बिचमा उनी ठिक थिए। तर, उनी फेरि बिरामी भए। क्यान्सर अन्तिम चरणमा थियो। त्यस्ता अवस्थामा बाँच्ने सम्भावना धेरै कम हुन्छ।"
मुसाले काटेको आरोपमा उनी भन्छन्, "परिवारका सदस्यहरूले मुसाले काटेको सन्देह गर्छन्। तर बच्चाको खुट्टाले लुगा लगाएको थियो। मुसाले काटेको जस्तो केही भएन। सरकारले अनुसन्धान समिति गठन गरेको छ। समितिले यस विषयमा अनुसन्धान गर्नेछ। परिवारले पोस्टमार्टम गर्न चाहेनन्, हामीलाई थाहा थियो कि यदि मामला यसरी बढेको भए हामीले पोस्टमार्टम गर्ने थियौँ।"
यस मामिलामा अहिलेसम्म पुलिसमा कुनै उजुरी दर्ता गरिएको छैन। अन्सका बुबा यशेन्द्र सिंहले भने, 'बच्चामा केही पनि बाँकी थिएन। के तपाईँ पोस्टमॉर्टम गर्नुहुन्छ? म मेरो परिवारको हेरचाह गर्दैछु। म केही दिनमा जयपुर जानेछु, त्यसपछि गुनासो गर्नेछु।" परिवारका सदस्यहरूले काटेपछि शरीरबाट रगत बगिरहेको बताएका छन्। डा सन्दीप जुनेजाका अनुसार अन्सको रोगका कारण धेरै ठाउँमा घाउ लागेको थियो र त्यसले गर्दा उनी पनि हरेक दिन लुगा लगाउँथे।
"अन्सको प्लेटलेट 12,000 नजिक थियो। फलस्वरूप घाउबाट रगत बग्नेछ।" तर अन्सका बुबा यशेन्द्र सिंहले यसमा आपत्ति जनाएका थिए र भने, "यदि प्लेटलेट कम हुँदा रक्तस्राव भएको छ भने खुट्टाबाट किन हुन्छ। नाक, मुख वा कान किन हुँदैन?"
राज्य सरकारले यस विषयमा अनुसन्धान गर्न समिति गठन गरेको छ। "हामीले यस विषयमा अनुसन्धान गर्न समिति गठन गरेका छौं", चिकित्सा शिक्षा विभागका सचिव अम्बरीश कुमारले बीबीसीलाई फोनमा बताए। समितिले राज्य क्यान्सर संस्थानको भ्रमण गरेको छ र चाँडै आफ्नो प्रतिवेदन पेस गर्नेछ।"
"अस्पताल प्रशासनका एक अधिकारीले नाम न छाप्ने सर्तमा भने," "यहाँ सफाई टेन्डर चलाउने संस्थाको समय समाप्त भएको छ।" त्यहाँ केही सरसफाइ कामदारहरू छन्, जसले धेरै महिनादेखि तलब पाएका छैनन्, त्यसैले तिनीहरू हडतालमा थिए।" भवनको निर्माण कार्य अहिले चलिरहेको छ। अस्पतालमा तनावपूर्ण अवस्था छ। शौचालय पनि छैन।
संस्थानका एकजना डाक्टर, जो नाम दिन चाहँदैनन्, उनले भने, "नर्सिङ कर्मचारीहरूले मुसाको समस्याको बारेमा प्रशासनलाई धेरै पटक लिखित रूपमा दिएका छन्। तर यो कुरामा ध्यान दिइएन।"
संस्थानका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा सन्दीप जुनेजाले भने, 'हामीले सफाइ टेन्डर चलाउने कम्पनीलाई कालोसूचीमा राखेका छौं। तर, हामीले गरिरहेका छौँ।"
