काठमाडौं । हरेक वर्ष मार्च ८ मा अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवस धुमधामका साथ मनाइन्छ । यस दिनलाई समाजिक तथा राजनितिक अधिकारलगायतको विषयमा उजागर गरी महिला विकासको लागि योगदानलाई हर्षउल्लासका रूपमा मनाइनेबारे सबैलाई अवगत नै छ ।
तर, निकै कमलाई याद हुने दिन भनेको अन्तर्राष्ट्रिय पुरूष दिवस हो । जुन प्रत्येक वर्ष नोभेम्बर १९ मा मनाइन्छ । यो दिवस पुरूषहरूको योगदानलाई सम्मान गर्न र मानसिक स्वास्थ्यका विषयमा छलफललाई प्रवर्द्धन गर्नका लागि मनाउने प्रचलन रही आएको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय पुरूष दिवस हरेक वर्ष नोभेम्बर १९ मा मनाइन्छ । यस वर्ष यो मिति मंगलबार अर्थात् आज परेको छ ।
सन् २०२४ को विषयवस्तु ‘सकारात्मक पुरूष आदर्शहरू’ हो । जसले पुरूषहरूको मानसिक स्वास्थ्यका विषयमा खुला छलफललाई प्रवर्द्धन गर्न र पुरूषहरू सफल हुन सक्ने सहायक वातावरण सिर्जना गर्ने महत्त्वलाई प्रकाश पार्छ ।
यो दिवस समाज, परिवार र समुदायमा पुरूषहरूको अमूल्य योगदानलाई सम्मान गर्ने अवसर पनि हो । यसले विशेष गरी परिवार, विवाह, समुदाय, राष्ट्र निर्माण र बाल हेरचाहजस्ता क्षेत्रमा पुरूष र बालकहरूको जीवन, उपलब्धि र भूमिकालाई सम्मान र उत्सवका रूपमा लिने उद्देश्य राखेको छ ।
आउनुस् जानौँ, अन्तर्राष्ट्रिय पुरूष दिवसको इतिहास-
अन्तर्राष्ट्रिय पुरूष दिवसको सुरुवात सन् १९९२ मा ट्रिनिडाडका विद्वान् डा. जेरोम टिलुकसिंहले गरेका हुन् ।
यस दिवसले पुरूषको उपलब्धि र योगदानको उत्सव मनाउनुका साथै लिङ्गमा आधारित हिंसा, सकारात्मक पुरूष आदर्शहरू र पुरूष स्वास्थ्यको महत्त्व जस्ता गम्भीर विषयहरूलाई सम्बोधन गर्न लक्षित गरिएको थियो ।
यो विचार विश्वभर फैलियो, र विभिन्न देशहरूले यस दिनलाई उत्सव, छलफल र जनचेतना अभियानमार्फत मनाउन थाले ।
पुरूष दिवसको महत्त्व
अन्तर्राष्ट्रिय पुरूष दिवसले पुरूषहरूले समाजमा पुर्याएको सकारात्मक प्रभावलाई मनाउनका साथै उनीहरूको भलाइलाई केन्द्रित गर्दछ ।
यसले मानसिक स्वास्थ्यजस्ता महत्त्वपूर्ण विषयहरूमा छलफल गर्न, पूर्वाग्रह चिर्न र लैङ्गिक समानतालाई प्रवर्द्धन गर्न प्लेटफर्म प्रदान गर्दछ ।
सकारात्मक पुरूष आदर्शहरूको महत्त्वलाई उजागर गर्दै र सामाजिक दबाबलाई सम्बोधन गर्दै, यो दिनले खुला संवादको प्रोत्साहन र पुरूषहरूको लागि सहायक प्रणालीको विकास गर्दछ ।
यसको अन्तिम लक्ष्य सबैको योगदान र खुसीलाई महत्त्व दिने समावेशी र दयालु संसार निर्माण गर्नु हो ।
अन्तर्राष्ट्रिय पुरूष दिवस विभिन्न गतिविधि गरी मनाइन्छ । जस्तै- मानसिक स्वास्थ्य, लिङ्गिय भूमिकाहरू र सामाजिक पूर्वाग्रहहरूका विषयमा कार्यशाला र सेमिनार ।
समुदायस्तरीय कार्यक्रमहरू, जस्तै- स्वयंसेवा, सामाजिक जमघट र सार्वजनिक अभियानहरूले पुरूषको योगदानको कदर गर्छ । स्वास्थ्य अभियानहरूले निःशुल्क जाँच तथा स्वास्थ्यसम्बन्धी जागरण फैलाउँछ ।
शैक्षिक कार्यक्रमहरूले सकारात्मक पुरूष आदर्शहरूलाई प्रकाश पार्दै बालकहरूलाई सकारात्मक मूल्यहरू अंगीकार गर्न प्रेरित गर्छ । यस दिन धेरैले आफ्नो जीवनमा सकारात्मक प्रभाव पार्ने पुरूषलाई धन्यवाद व्यक्त गर्दै सन्देशहरू साझा गर्छ ।
-1731904554.jpg)
